اتیکت فقط برای قاشق و چنگال و دستمال سفره و غیره نیست. اتیکت برای این است که به خودمان و هر انسان دیگری احترام بگذاریم.

گفتن کلماتی مثل لطفا و متشکرم یا سلام و احوالپرسی کردن را از بچگی یاد گرفته ایم. اما بعضی از عادتهایی که ما داریم شاید برای خودمان بی ادبی و گستاخی به نظر نرسد اما برای دیگران چنین برداشتی را ایجاد نماید.

در دنیایی که پر شده از بی ادبی و گستاخی اتفاقا فردی که مودب و دور اندیش باشد می تواند خودش را در جمعی متمایز نماید.

اکنون می خواهیم تعدادی از این قوانین اتیکتی پایه را یاد بگیریم پس همراهمان باشید

قوانین اتیکت اجتماعی پایه:

۱- از کلمات جادویی «لطفا» و «متشکرم» استفاده کنید مخصوصا برای نزدیکترین افراد زندگی خود

۲- به دیگران لبخند بزنید! مخصوصا افرادی که خدمتی به شما ارائه می دهند، به صندوقدار، کارمند بانک، همکارتان، حتی اگر آنها لبخندی در جواب لبخند شما تحویل ندهند.

۳- در را برای فردی که پشت سر شما وارد می شود نگه دارید و اگر کسی در را برای شما نگه داشت تا وارد شوید حتما تشکر کنید

۴- وقتی می خواهید به تلفن خود پاسخ دهید از اتاق بیرون بروید. گاهی مجبورید به تلفن جواب دهید اما آیا همیشه آن تماس مهم است؟ علاوه بر این، شنیدن گفتگوی شما وقتی در جمعی هستید یا در صف ایستاده اید برای دیگران جالب که نیست هیچ، ممکن است آزار دهنده هم باشد

۵- به یک فروشنده بداخلاق برخورد کردید؟ یا به یک راننده بی قانون و بد؟ شما نمی دانید چه اتفاقی برای او افتاده و چه بر او گذشته است: عزیزی را از دست داده، خبر ناخوشایندی شنیده، چکش برگشت خورده، با کسی دعوا کرده و … پس سعی کنید در این مواقع آرامش خود را حفظ کنید چراکه شما مجبور نیستید رفتار بد را با رفتار بد پاسخ دهید. (کار ساده ای نیست اما با تمرین می توانیم آن را بدست آوریم)

۶- وقتی کسی با شما صحبت می کند گوشی خود را کنار گذاشته و به او نگاه کنید. مخصوصا وقتی گفتگوی شما جدیست.

۷- موقع عطسه و سرفه کردن داخل آرنج خود عطسه و سرفه کنید. این کار احتمال انتشار باکتریها و ویروسها را پایینتر می آورد.
مواقعی هم که جامعه دچار بیماری مسری و واگیرداریست بهترین گزینه استفاده از دستمال است و در صورت نبود دستمال بهترین گزینه داخل یقه لباس خود می باشد.

۸- اسم افراد را یاد بگیرید و از آن به درستی و کامل بهره ببرید. این رفتار چیزی بیشتر از کاربرد فقط یک اسم هست و آن هم به رسمیت شناختن و اهمیت دادن به افراد است. مثلا اگر من نام یک مخاطب را به خاطر بسپارم و دفعات بعد از آن استفاده کنم حس می کند چطور نام مرا به خاطر سپرده است؟ پس من را می شناسد برایش اهمیت داشته که نام مرا یاد بگیرد. بقول امیلی پست «همه افراد دوست دارند که حس کنند اهمیت دارند»

۹- نامه های تشکر دست نویس برای افرادی که می خواهید از آنها تشکر کنید بنویسید

۱۰- موقع غذا خوردن چه پشت میز چه سر سفره، گوشی خود را کنار بگذارید (یعنی داخل جیب یا کیف)

۱۱- همه ما کار داریم و سرمان شلوغ است پس دیگران را هیچوقت معطل نکنید و به موقع سر قرار حاضر شوید.(چه حضوری چه آنلاین)

۱۲- اگر حیوان خانگی دارید و او را برای گردش و پیاده روی می برید اثرات مدفوع و فضله هایش را از مسیری که حرکت می کنید پاک کنید

۱۳- همیشه به دعوتی که از شما به عمل می آید پاسخ دهید آنهم قبل از اینکه فراموشتان بشود، حتی اگر قرار نیست به محل دعوت شده بروید.

۱۴- قبل از اینکه عکس یا ویدئویی از کسی منتشر کنید یا تصویرش در آن عکس یا ویدئو هست از او بپرسید چون همه دوست ندارند تصویرشان در شبکه های اجتماعی منتشر شود و شما هم گزارشگر نیستید پس دست از انتشار خبر بردارید

۱۵- در محیط کار سر و صدا را به حداقل برسانید پس گوشی خود را در حالت سکوت قرار داده، به آرامی صحبت کنید، صدای ناتیفیکیشن ایمیل خود را کم کنید و آهنگی برای گوشی و ناتیفیکیشن و آلارمهای خود انتخاب کنید که آرام و ساده باشند هم برای برند شخصی شما خوب است هم برای سکوت محیط کار و تمرکز همکارانتان.

۱۶- محکم دست بدهید و همزمان تماس چشمی خود را حفظ کنید (برای شرایط فعلی به مقاله  کرونا و ۲۶ اتیکت دوری اجتماعی رجوع کنید)

۱۷- از بردن غذاهای بودار به محل کار پرهیز کنید اگر هم اینطور غذاها را دوست دارید آن را بیرون از اتاق یا اتاقکهای خود میل کنید نه پشت میز که بوی آن تا مدتی در محل مانده و باعث آزار همکاران و مشتریان شما شود

۱۸- لباس و پوششی را انتخاب کنید که مناسب شما، محل، و موقعیت باشد. ضمنا با پیژامه و زیرپوش به فروشگاه و سوپری محل نروید

۱۹- لطفا، خواهشا از چراغ راهنما استفاده کنید. نه تنها به خود و قوانین احترام می گذارید بلکه با اینکار از تصادفات پیشگیری می کنید

۲۰- بعد از دستشویی حتما دستان خود را بشویید چون هم کثیف و حال به هم زن هست هم باعث انتشار میکروب و به خطر انداختن سلامتی خود و دیگران خواهد شد

۲۱- سبد و گاری خرید خود را بعد از خالی شدن کنار و سر جای خود بگذارید نه اینکه وسط راه ول کنید یا حتی برخی بیرون در

۲۲- قبل از اینکه از اسم کوچک فردی استفاده کنید حتما اجازه بگیرید، درست است که این روزها و برای نسل جدید خیلی طبیعی و معمولی به نظر می رسد اما یادتان باشد همه با این کار راحت نیستند و عواملی مثل نوع تربیت و فرهنگ خانوادگی و حتی جامعه در این موضوع نقش دارند. پس از لقب خانم/آقا + فامیل فرد استفاده کنید تا مطمئن شوید آنها هم با این کار شما راحتند و یا خودشان شما را به این شیوه دعوت نمایند.

۲۳- هرجایی که چیزی را به محیط اضافه کردید سپس محیط را به حالت اول برگردانید. یعنی چه؟
یعنی مثلا چیزی خوردید، چیزی را دور و بر خود پهن کردید تا کاری را انجام دهید، چیزی را آوردید تعمیر کنید، وسایل بازی آوردید تا باهم بازی کنید و خلاصه هر ریخت و پاش و به هم ریختگی که به وجود آوردید را بعد از اتمام به حالت اول برگردانید. همه چیز مرتب و سرجای خود. چه در خانه چه در محل کار چه خانه دوست و آشنا

۲۴- قبل از اینکه به یک ایمیل یا پیام تند واکنش نشان بدهید یک روز صبر کنید. درست است که حس بدی به شما داده و می خواهید او را بزنید و له کنید اما صبر کنید و با منطق و در آرامش جواب قاطعانه ای به آن بدهید. پاسخ سریع از روی عصبانیت باعث تندتر شدن آتش دعوا خواهد شد

۲۵- وقتی میز غذا و جلسات را ترک می کنید صندلی خود را سرجایش قرار دهید یعنی زیر میز. بقیه را مجبور نکنید این کار را برای شما انجام دهند.

۲۶- وقتی به یک مهمانی دعوت می شوید یادتان باشد فقط کسی که نامش گفته شده به آن مهمانی دعوت شده است، یعنی شما. پس اگر می خواهید فرزند یا دوستی همراه خود به آن مهمانی ببرید حتما قبل از اینکار از میزبان اجازه بگیرید. چنین فرض نکنید که وقتی شما دعوت شده اید به طور خودکار بقیه هم دعوتند، هرچقدر هم با میزبان راحت و دوست باشید باز هم باید از او اجازه پرسیده و اطلاع دهید.

۲۷- صبر کنید تا غذا برای همه سرو شود بعد شروع کنید. هرچقدر هم گرسنه باشید بهتر است به احترام دیگران صبر کنید

۲۸- اگر به غذایی حساسیت دارید بهترین کار این است که موقعی که دعوتنامه را دریافت کردید حتما به میزبان خود اطلاع دهید. اما اگر سبزیجات دوست ندارید یا کربوهیدراتها را مصرف نمی کنید نیازی نیست آن را جلوی جمع اعلام کنید و انتظار داشته باشید که میزبان شما یک غذای خاص برای شما درست کند.

۲۹- وقتی بیمار هستید در خانه بمانید بیماری شما نباید به دیگران سرایت کند.

۳۰- قبل از اینکه وارد اتاق کسی شوید حتما در بزنید و وقتی پاسخ شنیدید وارد شوید نه اینکه سرتان را به زیر انداخته و به در هجوم بیاورید هیچ کس این رفتار برایش پسندیده و مودبانه نیست

۳۱- آداب میز غذا را رعایت کنید، دستمال سفره را روی پاها بیندازید، آرنجها را روی میز نگذارید، غذای خود را با دهان بسته میل کنید، با دهان پر صحب نکنید.

۳۲- وقتی به افراد داغدار و سوگوار می رسید اگر نمی دانید چه کاری باید انجام بدهید، فقط کافیست تسلیت بگویید و اگر می توانید قدری همدلی نشان دهید.

۳۳- قبل از اینکه وارد آسانسور بشوید اجازه دهید افرادی که داخل هستند پیاده شوند بعد شما سوار شوید. این قانون در مورد مترو، ترن و اتوبوس هم صادق است.

۳۴- به کودکان خود رفتار خوب و آداب معاشرت را با نمونه و مثالهای ساده بیاموزید زیرا بهترین سن برای یادگیری رفتار خوب همان کودکیست.

۳۵- وقتی که به سینما یا تاتر می روید گوشی خود را در حالت سایلنت قرار دهید و موقعی که داخل سالن هستید از در آوردن خش خش کیسه چیپس و پفک و شکلات آن هم به شکل مستمر و بلند بپرهیزید.

۳۶- دفعه بعدی که در فروشگاهها یا سوپر مارکتها دیدید کسی برای برداشتن چیزی از قفسه دچار مشکل شده و دستش نمی رسد به او کمک کنید

۳۷- از سربازان، جانبازان، آزادگان و همه افرادی که جانشان را برای حفظ امنیت کشورشان به خطر انداخته اند تشکر کنید.

۳۸- برای یک همسایه جدید، یا دوستی که مشکل بیماری سختی دارد یا عزیزی را از دست داده است کلوچه، غذا یا سوپی درست کنید و برایش ببرید.

۳۹- وقتی از ابزار ورزشی استفاده کردید و کارتان تمام شد عرق خود را از روی آن وسیله با دستمال یا حوله پاک کنید. نفر بعدی که از آن استفاده کند از شما ممنون خواهد شد.

۴۰- جلوی دیگران و در جمع خود را آرایش نکنید، ناخن کوتاه نکنید، مو شانه نزنید، نخ یا خلال دندان نزنید. اینکار ناپسند بوده و دور از اتیکت و ادب است.

۴۱- از بحثها و صحبتهای کنجکاوانه در مهمانیها پرهیز کنید. سیاست، مذهب، اینکه کِی قرار است فلانی باردار شود، یا چقدر وزن کم کرده، همگی نمونه های این موضوعات هستند. به مهمانی آمده ایم که خوش بگذرانیم نه اینکه با هم بحث کنیم. درست است؟

۴۲- به بحثهای داغ خاتمه دهید. اگر دو مهمان شما اصرار دارند که در مورد سیاست آنهم سر میز غذا با هم بحث کنند از نظر اجتماعی کاملا قابل قبول است که بحث آنها را خاتمه دهید. به عنوان میزبان این وظیفه شماست که به همه مهمانانتان حس راحتی بدهید. اگر متوجه شدید این بحث موجب حس ناراحتی بقیه مهمانان شده وارد بحث آنها شده و بگویید: «خب بحث بحث داغی هست و اجازه بدید بزاریمش برای یه وقت دیگه و فعلا وقت غذاست تمرکز رو بزاریم چیزهای مثبت». اگر شما مهمان هستید و فشارتان بخاطر این بحث بالا رفته یا اذیت می شوید به خود بگویید که چیزی تحت کنترل من نیست پس بهتر است ساکت بمانم. یا می توانید عذرخواهی کرده و به سرویس بهداشتی یا اتاق دیگری بروید.

۴۳- یاد بگیرید که وقتی می گویید «متاسفم یا ببخشید» فرد بالغتر و مسئول تری هستید.

۴۴- وقتی وارد یک اتاق می شوید با همه احوالپرسی کنید هیچ کس دوست ندارد نادیده گرفته شود

۴۵- اگر کسی برای اینکه به شما پیام صوتی بگذارد وقت گذاشته پس شما هم وقت بگذارید و با او تماس بگیرید (به شکل پیام صوتی یا تماس صوتی).

۴۶- هیچوقت دست خالی به خانه کسی که شما را دعوت کرده است، نروید. (حتی می توانید با یک یادگاری کوچک یا یک غذا یا چاشنی دست پخت خود این کار را انجام دهید)

۴۷- وظیفه شما نیست که اتیکت دیگران را تصحیح کنید.
اگر کسی با ما گستاخی کرد چه؟ «همه ما شرایط و چیزهای مختلفی را تجربه می کنیم اما این دلیلی برای گستاخی افراد نیست. با این حال، توجه و ملاحظه داشتن نسبت به دیگران یعنی درک کنیم که همه ما انسان هستیم و همه ما در زندگی شخصی خود اتفاقات مختلفی را تجربه می کنیم. مهربان بودن نسبت به یکدیگر خیلی مهم است. اگر کسی با ما بدرفتاری کرد یا اندکی بی ادب بود دلیل نمی شود که ما هم همان رفتار را با او داشته باشیم. لبخند می زنیم و فقط می گوییم «امیدوارم روز خوبی داشته باشی!» بالاخره یک نفر باید بالغتر رفتار کند.

۴۸- دیگران را معذب نکنید
شرمنده یا معذب کردن دیگران به خاطر یک خطای سهوی خلاف اتیکت است. پس فکر نکنید اتیکت را یاد گرفته اید و می توانید راه بیفتید و به همه بگویید فلان کار تو غلط است و باید اینطور انجام دهی. خیر یکی از قوانین پایه و مهم اتیکت همین است که کسی را جلوی دیگران به خاطر یک بار خطای سهوی معذب نکنید و تذکر ندهید. اول اینکه ما قرار است هر چه از اتیکت می آموزیم را اول خودمان اجرا کنیم نه اینکه دیگران را تصحصح کنیم دوم اینکه اگر قرار است به کسی تذکری بدهیم که خطایش را بار بعدی تکرار نکند تا خودش حس بدی نداشته و تصویر بدی از خودش نسازد او را کنار کشیده و به شکل خصوصی روش درست را به او می آموزیم.