نقد کردن و نقد شدن یک واقعیت زندگی است که چه بخواهیم چه نخواهیم رخ می دهد. نقد ابزار قدرتمندیست برای آموزش به شرطی که بدانیم چگونه از آن استفاده کنیم. ما حتماً از جانب یک مافوقی که بازخورد کار ما را می دهد و یا از جانب یک مشتری مورد نقد قرار خواهیم گرفت (سازنده یا تخریبی). مهم است که خود را برای انواع نقد در محل کار آماده سازیم. مورد انتقاد قرار گرفتن دشوار است اما با نفس عمیق و ذهن باز می توانیم با دانش و آگاهی هر موقعیتی را به درستی کنترل نماییم.

*نحوه پذیرش نقدِ کاری با روی خوش *

در اینجا چند توصیه ذکر می شود که می توانید در این مواقع از آنها استفاده نمایید:

۱- نسبت به زبان بدن خود آگاه باشید.

وقتی مورد نقد سازنده قرار می گیرید به زبان بدن خود توجه ویژه ای داشته باشید. حالت بدن خود را خنثی نگه دارید؛ یعنی دستها و آرنجها روی میز،‌روی پاها یا ترکیبی از این دو قرار بگیرد. تماس چشمی حفظ شود و نسبت به جابجایی وزن بدن خود به هر طرف آگاه باشید. از گره زدن دستها جلوی سینه،‌مشت کردن، جویدن و فشردن لبها یا چرخاندن چشمهای خود بپرهیزید.

۲- آماده و مهیا باشید.

یک نگاه هدفمند به عملکرد گذشته و اکنون خود بیاندازید و به آن فکر کنید. آیا اشتباهی کرده اید که خط قرمزهای شرکت را رد کرده است؟ آیا عادت دارید دیر بیایید یا مهلت های مقرر را رعایت نکنید؟ اگر چنین است، یک برنامه کاری برای جبران رفتار خود آماده کنید و زین پس اجرا نمایید. لیستی از کمکهای مثبتی که برای پیشرفت بخش و شرکت خود انجام داده اید به همراه داشته باشید. و حتماً یک خودکار و کاغذ همراه خود بیاورید.

۳-حرفه ای باشید.

اگر انتقاد به شکلی مناسب بیان شد مسئولیتش را بپذیرید. از آوردن بهانه یا سرزنش دیگران پرهیز کنید. عذرخواهی کنید، فرد انتقاد کننده را مطمئن سازید که این اتفاق دوباره رخ نمی دهد و سپس به حرف و قولتان متعهد باشید.

۴- خونسرد باشید.

اغلب اولین واکنش غریزی ما واکنش دفاعی است. بجای آن لحظه ای تأمل کنید تا قدری زمان برای پردازش نقد مطرح شده داشته باشید سپس با خونسردی و مودبانه پاسخ دهید. اگر وقتی مافوقتان از شما نقد می کند از کوره در می روید، نشان از این است که برای کنترل فشار آماده نیستید.

اما اگر بازخورد سخت را با خونسردی و رفتار متفکرانه می پذیرید،‌نشان می دهد که می توانید احساس را از کار جدا نمایید، یعنی مهارتی که برای موفقیت در کار الزامی است. اگر شما به زمان بیشتری برای پاسخ نیاز دارید،‌ می توانید به آرامی بگویید «متشکرم که این نکته رو فرمودین. به زودی بهتون اطلاع میدم که برنامه ام برای حل این چالش چیه».

۵-رفتار مناسبی داشته باشید.

اگر حس می کنید که بازخورد مطرح شده به شدت غیر اصولی و غیر منصفانه است، درخواست زمانی برای پردازش اطلاعات کنید تا گام بعدی را برنامه ریزی نمایید، می توانید از عبارتی مثل این استفاده کنید: « متوجه شدم که مشکلی وجود داره. لطفاً عذرخواهی من رو بپذیرین. در مورد حرفهاتون فکر می کنم و برای مشکل پیش اومده راه حلی پیدا می کنم. ممکنه بعد از نهار دوباره با هم صحبت کنیم؟»

اگر نقد کننده به شما لقبهایی داد یا برخورد گستاخانه ای با شما داشت، بحث را فقط به سمت کارتان هدایت کنید نه خودتان. از تلافی رفتارش پرهیز نمایید؛ با این کار همیشه وضعیت بدتر خواهد شد.
اگر انتقاد مطرح شده ناعادلانه و ناحق است، آن را ابراز کنید، فقط مؤدبانه و خصوصی این کار را انجام دهید.

محل کار نه محیط خانوادگی است نه دفتر یک روانشناس درمانگر. شما کیسه بوکس کسی نیستید و پذیرش مسئولیت تقصیر و اشتباهات دیگران یا عملکرد ضعیف آنها به عهده شما نیست.

۶- به کلمه «نقد» مجدداً فکر کنید.

برای شنیدن پیامی که ممکن است ارزشمند باشد گشاده رو باشید و از آن به عنوان فرصتی برای پیشرفت خود بهره ببرید. اگر نقد را «بازخوردی از سر حسن نیت» و همچنین آداب حرفه ای در نظر بگیرید،‌ می توانید فوراً از آن به عنوان فرصتی برای گسترش مهارتهای خود، بهبود رفتار و ارتقا تصویر حرفه ای خود استفاده نمایید. سعی کنید مسئله را درک کنید.

اگر اینقدری عصبانی هستید که درک کردن قضیه برای شما سخت است، تا ده بشمارید. این کار را هرچقدر لازم است تکرار کنید! از او درخواست توضیح کنید و بخواهید که شما را یاری رساند.

۷- پیش قدم شوید.

اگر خودتان برای بهبود کار خود پیش قدم شده و از کارفرما بخواهید بازخوردی از کار شما بدهد نشان دهنده این است که شما هم به شرکت هم نسبت به مسئولیتهای خود متعهد هستید. حتی اگر با نقد مطرح شده مخالفید سعی کنید با یک دید باز به استقبال طرز فکرهای متفاوت بروید. با این کار می توانید نگرش دیگران را که ممکن است نسبت به دیدگاه شما بسیار متفاوت باشند،‌ بدست آورید.

۸- قدردانی خود را نشان دهید.

دریافت نقد سازنده می تواند یک چالش باشد. با تشکر از رئیس یا همکار خود بخاطر صداقت و حرفه ای گریش در بازخورد دادن به شما، ادب و بزرگی خود را نشان دهید. اگر سوالی دارید از او بخواهید توضیح دهد و بخاطر نظرات و توضیحاتش از او تشکر کنید.

با اتیکت همیشه بدرخشید