خانواده اولین و مهمترین جامعه بشریست، مجموعه ای از افرادی که نه تنها از نظر بیولوژیکی با هم مرتبط هستند بلکه به هم عشق می ورزند،‌ همدیگر را ستایش می کنند و می خواهند هر کاری برای هم انجام دهند.

نحوه تعامل ما با غریبه ها هم به نحوه تعاملمان با اعضای خانواده در منزلمان برمی گردد و از همان نقطه آغاز می شود.

درک این نکته مهم است که اگرچه شما در چهار دیواری راحت خود هستید و اعضای خانواده شما را در بدترین حالت دیده اند،‌ اما باز هم اتیکت در خانه و خانواده اهمیت دارد و باید به آن پرداخت.

ایجاد آداب و رفتار خوب و اتیکت صحیح در منزل، بخش مهمی از واحد خانواده بوده و به کودکان کمک می کند تبدیل به بزرگسالانی متعادل، استوار و دارای ثبات شوند.

چون کودکان زمان زیادی از کودکی خود را در منزل می گذرانند آموزش اتیکت صحیح به آنها مهم است تا وقتی وارد جامعه شدند از این ابزار همچنان استفاده کنند.

به عنوان والدین باید موقعیتهایی را برای کودکان ایجاد کرده و پر رنگ نمایید که اتیکت صحیح و رفتار خوب را عملاً مورد استفاده قرار دهند نه اینکه فقط درست و غلط را از شما بشنوند، بلکه شاهد باشند.

اعمال و رفتار شما بر روی آنها اثر می گذارد و به آنها رفتار درست را می آموزد.

اتیکت خانواده وجود دارد و باید مرتب در خانه تمرین شود. برای اینکار می توانید از قوانین کلی زیر برای این هدف بهره ببرید:

با خانواده احوالپرسی کنید:

صبح بخیر و شب بخیر بگویید.

از زبان مودبانه استفاده کنید:

یادگیری استفاده از کلمات و جملات مودبانه اساس و پایه رفتار خوب است. راحتترین راه برای آموزش دادن به کودکان این است که بشنوند خود شما هر روز و در موقعیتهای مختلف از این کلمات استفاده می کنید مثل استفاده از کلمات جادویی متشکرم، لطفا، خواهش می کنم ببخشید و … .

البته این به معنی این نیست که همیشه قرار است در ذهن آنها بماند – بلکه شما با استفاده مرتب به آنها یادآوری کنید- اما اگر شما نمونه و الگوی خوبی باشید نهایتاً فرزند شما شروع به استفاده از این کلمات می کند بدون اینکه نیاز به سقلمه زدن شما داشته باشد.

مراقب کلام خود باشید:

کودک شما توانایی فیلتر کردن کلمات مناسب را از غیر مناسب ندارد،‌ به همین دلیل هم ممکن است گاهی چیزی بگوید که موجب معذب شدن شما بشود. مثلا به دیگران نگاه می کند و تفاوتهای آنها را می بیند و می خواهد در مورد آن تفاوتها بپرسد یا نظر بدهد.

گاهی حتی اعلام می کند که از غذا یا هدیه ای خوشش نیامده آنهم جلوی فردی که آن را درست کرده یا هدیه داده است.

خوشبختانه، با بزرگتر شدن و تمرین، بچه ها می آموزند که قبل از صحبت کردن فکر کنند. پس به فرزندان خود توضیح دهید که گفتن بعضی حرفها نامهربانانه است و نظر دادن در مورد ظاهر کسی جلوی جمع می تواند باعث رنجش دیگران شود.

به کودکان خود بگویید که آنها می توانند همیشه افکار و سوالات خود را با شما بعدا به اشتراک بگذارند ولی وقتی تنها هستید.

احوالپرسی را یاد بدهید:

یکی از مهمترین مهارتهای اجتماعی که کودک شما می تواند بیاموزد این است که چطور به شکلی درست با دیگران احوالپرسی کند.

اول بر روی تماس چشمی تاکید کنید. برای اینکه کودک شما آن را متوجه شود بگویید نگاه کن ببین رنگ چشم فرد چه رنگیست.

پاسخهای ساده به سوالاتی مثل «حالت چطوره؟» را تمرین کنید. نقش بازی کردن می تواند به کودک شما کمک کند حس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد تا به این سوالات پاسخ دهد

و مربیگری و آموزش شما تضمین خواهد کرد که اطلاعات زیادی در مورد خودش به دیگران نمی دهد

صبوری را تمرین کنید:

برای یک کودک،‌ صبوری برای حرف زدن مثل یک شکنجه می ماند. وقتی کودکی فکری دارد، می خواهد آن را فورا و بدون توجه به آنچه در حال رخ دادن است و حتی فردی که وسط حرفش می پرد، بیان کند.

اما چطور به کودک خود آموزش دهیم که برای حرف زدن صبر کند تا نوبتش بشود؟

یادآورهای کلامی مهم هستند، ‌اما اغلب برای یادگیری شکست می خورند. سعی کنید یک سرنخ بصری مثل اسباب بازی خاص یا یک علامتی برای حرف زدن داشته باشید یا درست کنید.

بگویید‌:«وقتی این اسباب بازی رو بدستت دادم نوبت توئه که حرفتو بزنی»

یک مهمان خوب باشید:

یک مهمان خوب بودن مهم است مخصوصا وقتی بچه ها دور هم جمع می شوند.

کودک شما وقتی در خانه یک دوست مهمان است،‌ باید همیشه قوانین والدین را تبعیت کند، بعد از بازی هر بهم ریختگی ایجاد کرده اند مرتب کند، از زبان مودبانه استفاده کند و از والدین و دوستش تشکر کند که میزبان او بوده اند.

پس قبل از اینکه کودک خود را به خانه دوستش ببرید این رفتارها را به او یادآوری کنید.

آداب میز غذا و غذا خوردن را آموزش دهید:

وقت غذا اغلب برای کودکان موقعیت پر فشاریست. یعنی اتیکت آخرین چیزیست که در ذهن والدین است.

اما آداب میز غذا و غذا خوردن یک مهارت اجتماعی مهم است. می توان از سن ۳/۴ سالگی آموزش آداب میز غذا را به کودکان شروع کنیم.

با نکته های پایه شروع کنید تا تبدیل به عادتشان شود:

• دستان خود را قبل از غذا بشویید
• دستمال سفره را روی پاهای خود بیاندازید
• با دهان پر حرف نزنید
• از لطفا و متشکرم استفاده کنید
• بعد از اتمام غذا ظرفها را جمع کنید

سازگار و صبور باشید:

یادگیری آداب و رفتار زمان می برد و یادتان باشد که وقتی کودک شما رفتار خوبی دارد و آداب را رعایت می کند او را تحسین کنید. وقتی رعایت نمی کند، فقط اشاره کنید که باید از کلمه یا رفتار درست استفاده کند بعد برود.

آموزش خود را با مثال و الگو ادامه دهید. استفاده از آداب چیزیست که هر روز انجام می دهیم، ‌پس تا زمانیکه شما اصول را به کودکان خود القا می کنید و برای پیشرفت آنها تلاش کنید، مودب بودن برایشان تبدیل به یک عادت شده و با بزرگتر شدن، در موقعیتهای اجتماعی با اعتماد به نفس بیشتری ظاهر خواهند شد.

چه آدابی در خانواده برای شما دغدغه شده است و دوست دارید نحوه رفتار در آن زمینه را بدانید؟